به قلم: سینا ریسمانچیان
در شمارهٔ هفتم از دورهٔ دوم نشریهٔ رایانش، گزارشی از برگزاری رویداد فیلدکس، توسط عرفان فرهادی و مطهره سهرابی نوشته شد.
این نوشته نه نقدی در مورد موفقیت یا عدم موفقیت فیلدکس، که تحلیلی است از عوامل موثر بر برگزاری رویدادهایی این‌چنینی. عواملی که به زعم نگارنده - به عنوان فردی که در دو تیم منابع انسانی و شتاب‌دهندهٔ فیلدکس حضور داشته- چالش‌هایی اساسی برای برگزاری فیلدکس و رویدادهای مشابه آن است.
۱- سبک دروس دانشکده
از مهم‌ترین نکات آن است که دروس دانشکدهٔ مهندسی کامپیوتر، به علت جنبه‌های فنی و مهندسی غالبی که دارند، معمولا دارای تمرینات و پروژه‌هایی عملی و با حجم و فشار قابل‌ملاحظه‌ای هستند و اکثر بار یادگیری آن‌ها نیز از طریق همین تمرین‌ها و پروژه‌ها منتقل می‌شود.
این نوع از ارائهٔ دروس (که با اهداف آموزشی درس‌ها هم‌خوانی دارد) باعث می‌شود یک دانشجوی معمول که به طور میانگین در هر ترم ۴ درس تخصصی دارد، زمان نسبتا زیادی را برای تمرین‌ها و پروژه‌های درس‌های اخذ‌شده‌اش بگذارد.
در چنین شرایطی، و با توجه به نمرهٔ زیاد تمرینات درس‌ها، اختصاص‌دادن زمانی مناسب جهت فعالیت فوق‌برنامه در بستری نظیر فیلدکس، کار سختی به نظر می‌رسد. بسیار محتمل است که دانشجویی که کسب نمره و یادگیری دروس برایش اهمیت دارد، نتواند وقت کافی را برای چنین بستری بگذارد. حال آنکه عواید از فیلدکس به علت نفس بستر بودن آن، ارتباط مستقیمی با زمان اختصاص داده‌شده توسط افراد آن دارد.
۲- هیئت علمی دانشکده
اکثر اساتید هیئت علمی دانشکده، علاوه بر فعالیت علمی در دانشگاه، درگیر شرکت‌های تاسیس‌شده توسط خودشان هستند. این امر که البته بخشی از آن به علت مصوبات وزارت علوم در مورد ارتباط با صنعت است، باعث شده که به مرور زمان، فعالیت اساتید در صنعت جدیت بیشتری نسبت به فعالیت علمی وپژوهشی پیدا کند.
چنین امری برای فعالیت‌هایی نظیر فیلدکس، که اهداف آن با پژوهش و علم‌جویی گره خورده‌است، چالش بزرگی است. در اقدامات اولیه تیم منابع انسانی جهت رایزنی با اساتید و دعوت از آنان برای حضور در فیلدکس، سرشلوغی اساتید مانع بزرگی برای همکاری میان دانشجویان و اساتید حول فیلدکس بود.
در نظر بگیرید که درچنین شرایطی که زمان زیادی برای فعالیت دانشگاهی اساتید باقی نمی‌ماند، و در نقطهٔ مقابل فیلدکس که خروجی آن تابع عوامل بسیاری است و به طور کلی از آن نمی‌توان انتظار بالایی داشت، قطعا ترجیح هیئت علمی دانشکده به اختصاص این وقت به دانشجویان آزمایشگاه خود و پژوهش آنان است.
۳- «دانش»«جویی»
یکی از چالش‌های اساسی موفقیت فیلدکس، اساسا خود دانشجویان هستند. آن‌چه که در فعالیت دانشجویان نکتهٔ بسیار مهمی است، آن است که به نظر در میان ما دانشجویان، نفس یادگیری و کسب علم اهمیت کم تری پیدا کرده است. بسیار دیده می‌شود که ما بین یادگیری مبحثی که علاقه‌مندیم، و کسب نمرهٔ کامل از درسی که به آن علاقه‌مند نیستیم و در آیندهٔ‌مان نقشی نیز ندارد، مورد دوم را ترجیح داده‌ایم.
نمره‌گرایی موجود میان جامعهٔ دانشکده، جهت کسب معدلی مناسب برای اپلای، شاید بزرگترین چالش برگزاری فیلدکس است. طبیعی است که تا زمانی که کسب علم نسبت به کسب نمره اهمیت کمتری داشته باشد، خروجی دندان‌گیری از فیلدکس عایدمان نخواهد شد.
سعی شد که از جانب انصاف، در مورد چالش‌های پیش‌روی برگزاری چنین رویدادهایی صحبت شود. توجه داشته باشید که شخص نگارنده نیز، خود فردی بود که در بستر فیلدکس فعالیت کرد و از آن بهره‌ای نجست، یعنی انتقادات وارده به جامعهٔ دانشکده، بر شخص او نیز وارد است.
در مورد چالش‌های فیلدکس صحبت شد، اما شاید آن چیزی که باید به آن پرداخته شود، علت برگزاری چنین رویدادی است. اساسا توجیه برگزاری فیلدکس چیست؟
در شمارهٔ بعدی این نوشته، سعی خواهد شد به سوال بالا پاسخ داده شود، نیز با توجه به چالش‌های موجود، راهکاری جهت برگزاری رویدادهایی این‌چنینی بیان شود.
